تأثیر شرایط عصاره‌گیری با امواج فراصوت بر عملکرد و خواص آنتی‌اکسیدانی عصاره گیاه رازیانه (Foeniculum vulgare)

چکیده
در عصاره­گیری به روش­های متداول از جمله سوکسله نیاز به صرف زمان طولانی و احتمال آسیب به ترکیبات حساس به حرارت وجود دارد. در این پژوهش روش مدرن فراصوت با روش متداول سوکسله در عملکرد و بررسی خواص آنتی­اکسیدانی عصاره دانه رازیانه مورد مقایسه قرار گرفتند. در روش سوکسله از دمای 85 درجه سلسیوس و زمان 240 دقیقه و در روش فراصوت از دو سطح دما (40 و 60 درجه سلسیوس)، سه سطح زمان (15، 30 و 45 دقیقه) و سه سطح توان (100، 200 و 300 وات) استفاده گردید. نتایج نشان دادند که بیشترین میزان عملکرد عصاره در (45 دقیقه، 60 درجه سلسیوس و 300 وات) برابر 79/8 گرم عصاره خشک در 100 گرم دانه رازیانه مشاهده گردید که اختلاف معنی­داری با روش سوکسله نداشت. همچنین 9/3 درصد عصاره خشک بیشتری در مقایسه با روش سوکسله استخراج گردید. بیشترین میزان ترکیبات فنولی در ( 45 دقیقه، 60 درجه سلسیوس و 200 وات) به میزان 15/3 میلی­گرم در میلی­لیتر عصاره دانه رازیانه حاصل گردید که اختلاف معنی­داری با روش سوکسله داشت و باعث افزایش 8/50 درصدی ترکیبات فنولی نسبت به روش سوکسله گردید. بیشترین درصد مهار رادیکال آزاد DPPH در (15 دقیقه، 60 درجه سلسیوس و 300 وات) معادل 88/98 درصد مشاهده گردید که اختلاف معنی­داری با روش سوکسله نداشت و روش سوکسله تنها باعث افزایش 18/0 درصد مهار رادیکال آزاد در مقایسه با روش فراصوت گردید که در مقایسه با زمان و دمای پایین روش فراصوت بسیار ناچیز است و بدین ترتیب برتری روش فراصوت به اثبات رسید.