شناسایی و تعیین میزان فیتواسترول‌ها در ماست‌های توزیعی در شهر تهران به روش کروماتوگرافی گازی

نویسندگان
حسام صادقی 1
محمد حسین موثق 2
1 دانشکده دامپزشکی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران.
2 دانشیار بخش بهداشت مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران.
10.22034/FSCT.20.139.129
چکیده
از مهمترین ترکیبات استرولی گیاهی، فیتواسترول­ها می­باشند. در فراورده‌های شیر برای مقادیر فیتواسترول‌ها حدمجاز در نظر گرفته شده است. این مطالعه با هدف شناسایی و تعیین میزان فیتواسترول‌ها در ماست‌های توزیعی در شهر تهران به روش کروماتوگرافی گازی بدون مشتق­سازی انجام شد. تعداد 60 نمونه ماست شامل 20 نمونه ماست پاستوریزه پرچرب، 20 نمونه ماست پاستوریزه خامه‌ای و 20 نمونه ماست سنتی پرچرب از دی ‌ماه تا اسفند ماه سال 1400 از مراکز عرضه فرآورده‌های لبنی در شهر تهران به صورت تصادفی جمع‌آوری شد. میزان کلسترول و چهار ترکیب فیتواسترولی شامل براسیکااسترول، کمپسترول، استیگمااسترول و بتاسیتوسترول به روش کروماتوگرافی گازی بدون مشتق­سازی تعیین گردید. نتایج نشان داد مجموع استرول‌ها در ماست پرچرب، ماست خامه‌ای و ماست سنتی به‌ترتیب 79/08±55/504، 87/21±51/816 و 22/41±8/332 میلی‌گرم در 100 میلی‌لیتر بود. بیشترین درصد کلسترول مربوط به ماست خامه‌ای به میزان 65/0±75/54 درصد و کمترین میزان متعلق به ماست سنتی با 65/0±57/46 درصد بود(05/0 > p ). همچنین بیشترین درصد فیتواسترول در ماست سنتی به میزان 58/0±40/53 درصد بود و اختلاف معنی‌داری با سایر انواع ماست داشت(05/0 > p ). نتایج نشان داد که در همه نمونه‌ها مجموع فیتواسترول‌ها، بیش از حد مجاز (3 درصد) استاندارد ملی بود. باتوجه به نتایج، در انواع ماست های توزیعی در شهر تهران از روغن های گیاهی استفاده می‌شود که برخلاف استاندارد ملی ایران می­باشد. از این رو بررسی دوره­ای و منظم ماست­های توزیعی از نظر میزان فیتواسترول­ها باید در طول سال توسط ارگان­های نظارتی انجام گیرد و از تضییع حق مصرف­کنندگان جلوگیری شود.
کلیدواژه‌ها
کلسترول
فیتواسترول‌
ماست
کروماتوگرافی گازی
تهران

موضوعات

عنوان مقاله English

Identification and determination the amount of phytosterols in distributed yogurts in Tehran by gas chromatography method

نویسندگان English

Hesam Sadeghi 1
Mohammad Hosein Movassagh 2
1 Faculty of Veterinary Medicine, Shabestar Branch, Islamic Azad University, Shabestar, Iran.
2 Associate Professor, Department of Food Hygiene and Quality Control, Faculty of Veterinary Medicine, Shabestar Branch, Islamic Azad University, Shabestar, Iran.
چکیده English

Phytosterols are among the most important plant sterol compounds. This study was conducted to identify and determine the amount of phytosterols in distributed yogurts in Tehran by gas chromatography method without derivatization. A total of 60 yogurt samples, including 20 pasteurized high-fat yogurt samples, 20 pasteurized cream yogurt samples, and 20 traditional high-fat yogurt samples, were collected randomly from dairy product supply centers in Tehran from January to March 2022. Then, the amount of cholesterol and four phytosterol compounds including brassicasterol, campesterol, stigmasterol, and beta-sitosterol in yogurt samples were determined using gas chromatography assay without derivatization. The results showed that the total sterols in high-fat, creamy, and traditional yogurt samples were 504.08±55.79, 816.21±51.87, and 332.8±41.22 mg/100mL, respectively. The highest and lowest percentage of cholesterol belongs to cream (%54.75±065) and traditional yogurt (%46.57±0.65), respectively(p<0.05). Also, the highest percentage of phytosterol belongs to traditional yogurt(%54.75±065) and there was a significant difference with other yogurts(p<0.05). The results also showed that the total phytosterols were more than the permissible limit of the national standard (3%) in all samples. According to the results, phytosterols are used in various yogurts distributed in Tehran, which is against the national standard of Iran. Therefore, periodic and regular evaluation of phytosterols in distributed yogurts should be done throughout the year by regulatory bodies and prevent the violation of consumers' rights.

کلیدواژه‌ها English

Cholesterol
Phytosterols
Yogurt
Gas chromatography
Tehran
[1] Malakar, A. K., Choudhury, D., Halder, B., Paul, P., Uddin, A., & Chakraborty, S. (2019). A review on coronary artery disease, its risk factors, and therapeutics. Journal of Cellular Physiology, 234(10): 16812-16823.
[2] Savaiano, D. A., & Hutkins, R. W. (2021). Yogurt, cultured fermented milk, and health: A systematic review. Nutrition Reviews, 79(5): 599-614.
[3] Turini, E., Sarsale, M., Petri, D., Totaro, M., Lucenteforte, E., Tavoschi, L., & Baggiani, A. (2022). Efficacy of Plant Sterol-Enriched Food for Primary Prevention and Treatment of Hypercholesterolemia: A Systematic Literature Review. Foods, 11(6): 839.
[4] Visciano, P., & Schirone, M. (2021). Food frauds: Global incidents and misleading situations. Trends in Food Science & Technology, 114: 424-442.
[5] Azadmard-Damirchi, S. (2010). Review of the use of phytosterols as a detection tool for adulteration of olive oil with hazelnut oil. Food Additives and Contaminants, 27(1): 1-10.
[6] Ras, R. T., Geleijnse, J. M., & Trautwein, E. A. (2014). LDL-cholesterol-lowering effect of plant sterols and stanols across different dose ranges: a meta-analysis of randomised controlled studies. British Journal of Nutrition, 112(2): 214-219.
[7] Nattagh‐Eshtivani, E., Barghchi, H., Pahlavani, N., Barati, M., Amiri, Y., Fadel, A., ... & Ghavami, A. (2022). Biological and pharmacological effects and nutritional impact of phytosterols: A comprehensive review. Phytotherapy Research, 36(1): 299-322.
[8] Institute of Standards and Industrial Research of Iran. (2016). Pasteurized & UHT Cream-Specifications & test method. Amendment No.1, ISIRI No. 191.
[9] Institute of Standards and Industrial Research of Iran. (ISIRI) (2008). Yogurt – Specifications and test methods. 4th revision, ISIRI No. 695.
[10] Institute of Standards and Industrial Research of Iran. (ISIRI) (2016). Pasteurized Butter-Specifications and test methods. 6th revision, ISIRI No. 162.
[11] Yildiz, F. (2016). Development and manufacture of yogurt and other functional dairy products. CRC press.
[12] Zhou, J., Wang, M., Pallarés, N., Ferrer, E., Berrada, H., & Barba, F. J. (2022). Sterols and fat-soluble vitamins. Food Lipids, 323-348.
[13] Cedó, L., Farràs, M., & Lee-Rueckert, M. (2019). Molecular insights into the mechanisms underlying the cholesterol-lowering effects of phytosterols. Current Medicinal Chemistry, 26(37): 6704-6723.
[14] Minho, L. A. C., Valenzuela, E. F., Cardeal, Z. D. L., & Menezes, H. C. (2022). Novel miniaturized passive sampling devices based on liquid phase microextraction equipped with cellulose-grafted membranes for the environmental monitoring of phthalic acid esters in natural waters. Analytica Chimica Acta, 1231: 340405.
[15] Jeddy, M., & Khandaghi, J. (2019). Detection and quantification of phytosterols in yogurt using gas chromatography. Journal of Food Hygiene, 9(1 (33)): 59-70.
[16] Institute of Standards and Industrial Research of Iran (ISIRI) (2009). Anhydrous milk fat– Determination of sterol composition by gas liquid chromatography (Reference method). 1st edition, ISIRI No. 11880.
[17] AOAC, (1990). Official method of analysis .cholesterol in foods. Association of official analytical chemists, 15th ed. Washington, DC., USA.
[18] ISO, (1999). Animal and vegetable fats and oils –Determination of indivisual and total sterols contents _ gas chromatographic method. Geneva, Switzerland.
[19] Ahmad, I., Hao, M., Li, Y., Jianyou, Z., Yuting, D., & Lyu, F. (2022). Fortification of yogurt with bioactive functional foods and ingredients and associated challenges-A review. Trends in Food Science & Technology.
[20] Hassanein, M. M. M., Al-Amrousi, E. F., Abo-Elwafa, G. A., & Abdel-Razek, A. G. (2022). Characterization of Egyptian Monovarietal Koroneiki Virgin Olive Oil and Its Co-Products. Egyptian Journal of Chemistry, 65(12): 637-645.
[21] Inchingolo, R., Cardenia, V., & Rodriguez‐Estrada, M. T. (2014). Analysis of phytosterols and phytostanols in enriched dairy products by fast gas chromatography with mass spectrometry. Journal of Separation Science, 37(20): 2911-2919.
[22] Chen, Y. Z., Kao, S. Y., Jian, H. C., Yu, Y. M., Li, J. Y., Wang, W. H., & Tsai, C. W. (2015). Determination of cholesterol and four phytosterols in foods without derivatization by gas chromatography-tandem mass spectrometry. Journal of Food and Drug Analysis, 23(4): 636-644.
[23] Hien, D. T., Anh, M. T. N., & Ngoc, N. T. H. (2020). Determination of Phytosterols in vegetable oils by GC-MS method. Vietnam Journal of Food Control, 3(4): 254-260.
[24] Domeño, C., Ruiz, B., & Nerín, C. (2005). Determination of sterols in biological samples by SPME with on-fiber derivatization and GC/FID. Analytical and Bioanalytical Chemistry, 381(8): 1576-1583.
[25] Piironen, V., Toivo, J., & Lampi, A. M. (2002). Plant sterols in cereals and cereal products. Cereal Chemistry, 79(1): 148-154.
[26] Saraiva, D., da Conceição Castilho, M., do Rosário Martins, M., da Silveira, M. I. N., & Ramos, F. (2011). Evaluation of phytosterols in milk and yogurts used as functional foods in Portugal. Food Analytical Methods, 4(1): 28-34.