مطالعه و ارزیابی میکروسکوپی و حسی بیاتی نان‌های پر مصرف ایرانی

چکیده
چکیده

بیاتی نان از جمله مسائلی است که از سالیان دراز توجه بسیاری از محققین را به خود معطوف داشته است و همواره در پی آن بوده اند که علت آنرا جویا شوند. یکی از راه های بررسی مکانیسم بیاتی نان، مطالعه و ارزیابی ساختمان میکروسکوپی نان است. در این تحقیق ساختمان میکروسکوپی نان های پرمصرف ایرانی نظیر بربری، لواش و سنگک به صورت تازه و همین طور پس از نگهداری به مدت 24، 48، و 72 ساعت مورد بررسی قرار گرفت. آنچه مسلم است بیات شدن نان در حین سه روز اتفاق می افتد امّا سرعت بیاتی در طی روزهای اول، دوم و سوم فرق می کند بدین ترتیب که در روز اوّل کند، در روز دوم با سرعتی متوسط و در روز سوم نگهداری با سرعت بیشتری پیش می رود که به صورت تغییرات ساختمانی در تصاویر میکروسکوپی مشهود است. عمده این تغییرات مربوط به رتروگراداسیون گرانول های نشاسته می باشد. ضمن آنکه تغییراتی در ساختمان شبکه گلوتنی نیز پدید می آید. در بعضی نان ها مانند بربری بیاتی حتی در روز اول در مقایسه با سایر نان ها سرعت بیشتری پیدا کرد. در حالیکه در نان لواش کند و در نان سنگک در روز اول کندتر بود. ارزیابی حسی (ارگانولپتیک) در خصوص نمونه نان تازه نان های نگهداری شده در فواصل زمانی ذکر شده انجام گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که در خصوص قضاوت اعضا پانل اختلاف معنی داری بین آن ها وجود دارد و نمونه ها در مقایسه با نان تازه از هر نوع نان، به یک اندازه بیات نشده بودند و نان بربری بیشتر از نان های دیگر بیات شده بود. نتایج کلی نشان می دهد که رتروگراداسیون گرانول های نشاسته در طی ماندن انواع نان بخصوص در 48 و 72 ساعت نگهداری پدید می آید این امر سبب بوجود آمدن پدیده بیاتی می شود و میزان شدت آن در بین نمونه ها فرق می کند. علاوه بر آن کواگولاسیون شبکه گلوتنی در حین پخت اهمیت دارد و همین طور عوامل دیگری نظیر ترکیبات آرد، شرایط پخت و زمان پخت را نمی توان نادیده گرفت.
کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله English

A microscopic and sensorial study of traditional Iranian breads

چکیده English

A structural study of traditional Iranian breads, in relation with staling has been carried out in this research by Scanning Electron Microscopy (SEM) employment. Popular Iranian flat breads of Barbari, Lavash an sangak were selected and stored up for durations of 24, 48 and 72 hours. During these time intervals, staling phenomenon occurred but the rate was varied among different bread kinds. It is evident that staling progress with time lapse, but it is different for 24, 48 and 72 hours of storage times. Microscopic study showed a quicker process of staling in Barbari bread during the first 24 hours of storage. Sensory evaluation was done for all the samples in respective time intervals. Results indicated no significant differences among panel judgements while there existed significant structural differences among bread samples. All samples became staled as compared with control, but Barbari bread became more stale as compared with Lavash and Sangak.

Overall results reveal that retrogradation of starch granules occurs during storage of bread, particularly at time lapses of 48 and 72 hours. Staling phenomenon occurred in all breads while its rates was different. In addition, it was shown that coagulation of gluten network during baking and its intensity during storage was an important factor. Flour components, baking conditions, time and baking process were also important interventing factors.

کلیدواژه‌ها English

Staling
Starch
Key words: Flat bread
Retrogradation
Sensory evaluation