1- استادیار پژوهشی، پژوهشکده خرما و میوههای گرمسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.
2- استادیار، بخش تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز، داراب، ایران.
3- بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران. ، sfarokhzadeh87@gmail.com
چکیده: (728 مشاهده)
هسته خرما منبعی غنی از مواد معدنی، فیبر، کربوهیدارت و دارای ترکیبات آنتیاکسیدانی بالایی است که میتواند بهعنوان یک منبع ارزان و فراسودمند در فرمولاسیون محصولات غذایی در کشور مورد استفاده قرار گیرد. این پژوهش به منظور بررسی میزان عناصر غذایی در هسته 15 رقم خرمای تحت کشت در استان خوزستان شامل ارقام داخلی (فرسی، استعمران، زاهدی، دیری، بلیانی، بریم، برحی، سویدانی، اشرسی، حلاوی، عویدی و پیارم) و خارجی (مجول، دگلتنور، توری) در پژوهشکده خرما و میوههای گرمسیری انجام شد. این ارقام در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین میزان مواد معدنی هسته ارقام مختلف خرمای مورد بررسی، تفاوت بسیار معنیداری از نظر میزان عناصر معدنی آهن، منگنز، مس، روی، سدیم، پتاسیم و کلسیم وجود دارد. در هستههای خرما، عنصر پتاسیم دارای بالاترین مقدار نسبت به سایر عناصر بود و پس از آن کلسیم، سدیم، روی، آهن، منگنز و مس قرار گرفتند. بالاترین میزان عناصر آهن و منگنز در هسته رقم دیری و بالاترین میزان مس و پتاسیم در هسته رقم مجول مشاهد شد. هسته رقم دگلتنور داری بالاترین میزان سدیم و کلسیم بود. همچنین، بالاترین میزان عنصر روی در هسته رقم برحی یافت شد. در هستههای ارقام مختلف خرما، بین درصد کلسیم و درصد سدیم بیشترین همبستگی مثبت و معنیدار مشاهده شد. بر اساس نتایج تجزیه خوشهای، ارقام خرمای مورد بررسی از نظر میزان عناصر غذایی هسته، در چهار گروه اصلی طبقهبندی شدند. بهطور کلی، هستههای خرمای ارقام مورد بررسی، حاوی مقادیر قابل توجه اما کاملا متغیری از عناصر غذایی بودند و استفاده از هستههای ارقام خرمای داخلی دیری و برحی و رقم خارجی مجول بهعنوان اجزای مهم در تولید مواد غذایی فراسودمند در کشور توصیه میشود.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
فیزیولوژی پس از برداشت میوه و سبزیجات دریافت: 1402/3/9 | پذیرش: 1402/10/7 | انتشار: 1403/2/1