1- دانشجوی کارشناسی ارشد واحد علوم دارویی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2- عضو هیئت علمی پژوهشکده غذایی و کشاورزی، پژوهشگاه استاندارد، کرج، ایران
3- کارشناس پژوهشکده غذایی و کشاورزی، پژوهشگاه استاندارد، کرج، ایران
4- عضو هیئت علمی واحد علوم دارویی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده: (8430 مشاهده)
چکیده گیاه پنیرک با نام علمی Malva neglecta بومی کشورهای آسیای میانه است. در طب سنتی برای این گیاه فواید درمانی و کاربردهای بسیاری از جمله کاهش درد، بهبود زخم، رفع ناراحتیهای دستگاه گوارش، دستگاه تنفسی و غیره ذکر شده است. این خواص بیشتر به ترکیبات ساختاری و موسیلاژ موجود در گیاه مربوط می باشد؛ که در این مطالعه بررسی شدهاند. گیاه پنیرک در فصل بهار جمع آوری، خشک و آسیاب شد. مقادیر پروتئین، چربی، املاح و اسیدهای چرب و استرولهای گیاه با روشهای AOAC و استانداردهای ملی ایران اندازه گیری شد. موسیلاژ مالوا نگلکتا با آب دیونیزه در دمای OC90 استخراج شد و سپس در آون OC50 خشک گردید. از روش فنل سولفوریک اسید و دستگاه اتوکلاو برای اندازه گیری کربوهیدرات کل استفاده شد. نتایج نشان میدهد که برگها و ساقههای گیاه پنیرک از نظر پروتئین کل غنی است و املاح زیادی دارد. 40% اسیدهای چرب استخراجی را اسید لینولنیک تشکیل می دهد. میزان اسیدهای چرب غیر اشباع بیش از50% کل اسیدهای چرب استخراجی میباشد. همچنین مقدار کل موسیلاژ استخراجی 12% محاسبه گردید. کربوهیدرات کل صمغ مالوا نگلکتا 46/2±97/75% اندازهگیری شد. وجود ترکیبات مفید از جمله فلزات روی، مس و آهن، پروتئین، اسیدهای چرب مفید و موسیلاژ بالا دلایل بارزی است که ارزش غذایی و دارویی گیاه پنیرک را به اثبات میرساند. در این تحقیق روش فنل سولفوریک در دماهای متنوع از دمای محیط تا دماهای بالا مثلا دمای جوش استفاده شد. و برای اولین بار ازاتوکلاو برای هیدرولیز موسیلاژ این گیاه استفاده شد.
دریافت: 1394/2/14 | پذیرش: 1394/8/14 | انتشار: 1395/10/1