زارع سارا، نجفی محمدعلی، فاخری براتعلی، جعفری علیاشرف. ارزیابی کیفیت و خصوصیات فیزیکوشیمیایی روغن کرچک Ricinus communis L.)) در ارقام وحشی ومقایسه آنها با رقم زراعی. مجله علوم و صنایع غذایی ایران. 1395; 13 (61) :140-131
URL: http://fsct.modares.ac.ir/article-7-9037-fa.html
1- دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاحنباتات دانشگاه زابل
2- استادیار و عضو هیئت علمی گروه صنایع غذایی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل
3- دانشیار و عضو هیئت علمی گروه اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل
4- استاد و عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور
چکیده: (4079 مشاهده)
چکیده کرچک (Ricinus communis L.) یکی از گیاهان دارویی مورد استفاده در صنایع داروسازی، آرایشی و بهداشتی کشورهای توسعه یافته است. روغن استخراجی از این گیاه از با ارزشترین مواد مسهل و ملین در پزشکی است. همچنین از روغن آن به عنوان سوخت بیودیزل استفاده میشود. در این تحقیق کمیت، کیفیت و خصوصیات فیزیکوشیمیایی روغن کرچک وحشی و مقایسه آن با رقم زراعی در منطقه بروجرد مورد مطالعه قرار گرفته است. در نمونههای آنالیز شده محتوای روغن7/61-49 درصد (وزنی/وزنی)، عدد یدی 85-68 (بر حسب گرم ید مصرفی به ازای 100 گرم)، عدد اسیدی 90/0-36/0 (برحسب درصد اولئیک اسید)، ضریب شکست 4779/1- 4771/1 ، اسیدیته 5/4-9/1 (برحسب میلی گرم سود مصرفی به ازای هرگرم روغن) و خاکستر 6/3-78/1 درصد تعیین گردید. مقدار ریسینولئیک اسید نمونه های روغن (وزنی/وزنی 4/90-1/86 %) نیز به روش گاز کروماتوگرافی محاسبه گردید. مقدار روغن کرچک ارقام مورد بررسی از نظر تمامی صفات در سطح 5% اختلاف معنیدار نشان دادند. از لحاظ محتوای روغن، رقم 1161 (همدان) دارای بیشترین عملکرد بود. بنابراین با توجه به نتایج بدست آمده، چنانچه هدف از کاشت این گیاه بالاترین عملکرد اقتصادی باشد ژنوتیپهای وحشی عملکرد بالاتری دارند و ژنوتیپ 1161 را میتوان برای منطقه بروجرد توصیه نمود. این تحقیق اولین گزارش از بررسی محتوای روغن و خصوصیات فیزیکوشیمیایی روغن استخراجی از دانههای کرچک وحشی جمعآوری شده در ایران و کشت شده در بروجرد و مقایسه آنها با رقم زراعی است.
دریافت: 1394/1/26 | پذیرش: 1394/12/26 | انتشار: 1395/12/1