1- استادیار گروه علوم و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فسا، فارس، ایران ، d.jafarpour84@yahoo.com
2- دانشیار گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فسا، فسا، ایران
3- دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فسا، فارس، ایران
چکیده: (2248 مشاهده)
یکی از راههای کنترل رشد باکتریهای بیماریزا، استفاده از نگهدارندهها و ترکیبات ضد میکروبی است. با توجه به نگرانیهای عمومی در خصوص عوارض نگهدارندههای شیمیایی، تمایل به مصرف محصولاتی است که از نگهدارنده طبیعی استفاده شده است. در این تحقیق، ﻋﺼﺎره اﺗﺎﻧﻮﻟﯽ شش قسمت از زعفران (کلاله، ریشه، گلبرگ، ساقه، پیاز و پرچم) تهیه شد و میزان ترکیبات فنولی عصاره قسمتهای مختلف زعفران، خاصیت ﺿﺪ ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ، حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) آنها ﺑﺮ روی باکتریهای ﮔﺮم ﻣﻨﻔﯽ (اشرشیاکلای و سالمونلاتیفی) و باکتریهای ﮔﺮم ﻣﺜﺒﺖ (استافیلوکوکوس اورئوس و باسیلوس سرئوس) ﻣﻮرد ارزیابی قرار گرفت. همچنین، عصارهای که بیشترین خاصیت ضد میکروبی نشان داد، انتخاب شده و اﺛﺮات ﺿﺪ ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ آن در ﺳﻪ ﺳﻄﺢ غلظت 25/0، 5/0 و 75/0 % (w/v) بر روی خامه مورد ارزیابی قرار گرفت. ﻧﺘﺎیﺞ ﻧﺸﺎن داد از بین عصاره قسمتهای مختلف زعفران، ﻋﺼﺎره گلبرگ دارای بیشترین مقدار ترکیبات فنولی و اثر ﺿﺪ ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ میباشد. ﺑﯿﺸﺘﺮیﻦ اﺛﺮ ﻋﺼﺎره اﺗﺎﻧﻮﻟﯽ گلبرگ ﺑﺮ روی باکتریهای ﮔﺮم ﻣﺜﺒﺖ باسیلوس سرئوس و استافیلوکوکوس اورئوس مشخص شد. کمترین مقدارMIC و MBC برای گلبرگ به ترتیب در غلظت 12/3 و 25/6 (میلی گرم/ میلی لیتر) بدست آمد. در خامه ﺗﯿﻤﺎر ﺷﺪه ﺑﺎ 75/0% عصاره گلبرگ، شمارش کلی باکتریها به طور معنیداری کمتر از دو غلظت دیگر بود. همچنین نتایج ارزیابی حسی خامههای تیمار شده نشان داد که غلظت 5/0 درصد به عنوان بهترین نمونه توسط افراد ارزیاب حسی امتیازدهی شد. بنابراین با توجه به نتایج بدست آمده عصاره گلبرگ زعفران میتواند به عنوان گیاهی ارزشمند در جهت مقابله با بیماریهای عفونی در نظر گرفته شود و از آن جهت جایگزین نگهدارندههای شیمیایی به عنوان یک منبع ضد میکروبی طبیعی در خامه استفاده کرد.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
کنترل کیفیت مواد غذایی دریافت: 1399/3/8 | پذیرش: 1399/12/17 | انتشار: 1400/6/15