مشیری روشن آرزو، ساری عباسعلی، آقاجانی نرجس، دارایی گرمه خانی امیر. عصاره اتانولی دانه زنیان: بهینه سازی استخراج، ترکیبات فنولی و خواص آنتی اکسیدانی. مجله علوم و صنایع غذایی ایران. 1399; 17 (104) :51-64
URL: http://fsct.modares.ac.ir/article-7-26061-fa.html
1- 1- دانش آموخته کارشناسی ارشد، بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی، دانشکده پیرادامپزشکی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران. ایمیل: deniz9191@gmail.com
2- 2-استادیار، گروه بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی، دانشکده پیرادامپزشکی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران. ایمیل: sari_abas@yahoo.com ، sari_abas@yahoo.com
3- استادیار، گروه مهندسی علوم و صنایع غذایی، دانشکده صنایع غذایی بهار، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران. ایمیل: n.aghajani3862@gmail.com
4- استادیار، گروه مهندسی علوم و صنایع غذایی، دانشکده فنی و منابع طبیعی تویسرکان، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران. ایمیل: amirdaraey@yahoo.com
چکیده: (2492 مشاهده)
روغنها و چربیها تحـت تأثیر عــوامل مختلفی مانند اکسیژن، نور، حـرارت، یونهای فلـزی و آنزیمها اکسید می شوند. استفاده از آنتیاکسیدانهای سنتزی، به دلیل احتمال سمیت و سرطانزایی، زیر سؤال قرار گرفته است. هدف از این تحقیق، بهینهسازی شرایط استخراج عصاره دانه زنیان و بررسی ویژگیهای آنتیاکسیدانی عصاره حاصل از آن میباشد. در این مطالعه عصاره دانه زنیان تحت شرایط مختلف استخراج با حلال (از دو حلال، آب و اتانول در غلظتهای 0، 50 و 100%)، مدت زمان استخراج (25/0، 12 و 24 ساعت) و دمای استخراج 20، 50 و 80 درجه سلسیوس تهیه شد. بهترین شرایط استخراج برای عصارهها با استفاده از روش سطح پاسخ تعیین و عصاره گیری در شرایط بهینه انجام شد. از عصارههای استخراجی در شرایط بهینه غلظتهای مختلف (2/0، 4/0 و 6/0 درصد) تهیه و به روغن سویا بدون آنتیاکسیدان اضافه شد. تیمارهای مختلف در دمای 90 درجه سلسیوس به مدت 5 روز نگهداری شدند و هر روز شاخصهای عدد اسیدی، عدد پراکسید و عدد تیوباربیتوریک اسید مربوط به هر کدام از تیمارها ارزیابی شد. تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد که افزودن آب به حلال کارایی آنرا در استخراج ترکیبات فنولی افزایش میدهد و خاصیت آنتیاکسیدانی عصارههای حاصل افزایش مییابد. بر اساس شاخصهای پایداری حرارتی روغن مورد مطالعه، بهترین نتایج مربوط به BHT و غلظتهای بالاتر عصارههای اتانولی بود. نتایج این تحقیق نشان داد که میتوان در فرمولاسیون روغنهای خوراکی از عصاره اتانولی دانه زنیان به عنوان آنتی اکسیدان طبیعی استفاده نمود.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
کنترل کیفیت مواد غذایی دریافت: 1397/7/21 | پذیرش: 1399/3/11 | انتشار: 1399/7/10