1- دانشجوی دکتری، مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
2- دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی مکانیک بیوسیستم، دنشگاه بوعلیسینا همدان.
3- دانشجوی دکتری مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشگاه شهرکرد
4- دانشیار، مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشگاه شهرکرد
چکیده: (6304 مشاهده)
چکیده امروزه طبق آمارهای موجود یک چهارم غذای تولیدشده در جهان بعد از برداشت محصول از بین می رود. این ضایعات در مراحل مختلف تولید، انبار کردن، توزیع، عرضه به بازار و بالأخره در دست مصرفکننده به محصولات وارد میشود. فرآوری مواد غذایی با اشعه گاما و نگهداری محصولات پرتودهی شده، کیفیت مواد غذایی را تا مدت زمان های طولانی حفظ می کند. به منظور انجام این پژوهش سیب رقم گلدن دلیشز (زرد)، از فروشگاه تعاونی سازمان انرژی اتمی ایران خریداری گردید، سپس تعداد 100 عدد سیب با ندازه متوسط (120 تا 180 گرم) بطور کاملاً تصادفی جدا شد. سیبها بمدت یک هفته در سردخانه ( 4 درجه سانتیگراد) نگهداری شدند. نمونهها در کیسههای نایلونی استریل، به منظور پرتودهی بستهبندی گردیدند. برای پرتودهی نمونهها از چشمه کبالت 60 (گاماسل 220) استفاده شد. نمونهها با دزهای صفر (کنترل)، 5/0، 2 و 5 کیلوگری پرتودهی، سپس بمدت 4 روز در دمای 4 درجه سانتیگراد نگهداری گردیدند. برگههای سیب با استفاده از دستگاه برش کالباس در ضخامت 4 میلیمتر برش داده شد و در سه دمای 50، 65 و 80 درجه سانتیگراد آزمایش خشک کردن با استفاده از آونانجام گرفت. باتوجه به نتایج تحقیق، پرتودهی مواد غذایی، خواص فیزیکی و شیمیایی سیب را حفظ میکنند. با افزایش مقدار دز پرتودهی و افزایش دمای خشک کردن در آون، درصد رطوبت موجود در نمونهها درصد طوبت کاهش و درصد افت وزن افزایش مییابد. اثر اصلی مقدار دز پرتودهی و دمای خشک کردن بر روی شاخص در سطح 05/0 معنیدار است. با افزایش دمای خشک کردن در آون، میزان افزایش مییابد که علت این پدیده، کاهش رطوبت موجود در بافت نمونه و طیشدن روند چروکیدگی است. در نهایت نیز با افزایش مقدار دز پرتودهی دمای خشک کردن، توانایی باز جذب آب افزایش مییابد. بنابراین از روش پرتودهی با اشعه گاما و در نهایت خشک کردن با دمای مناسب در خشک کنها میتوان در حفظ کیفیت مواد غذایی استفاده کرد.
دریافت: 1395/4/28 | پذیرش: 1395/10/28 | انتشار: 1396/3/1