اسانس‌های گیاهی بطور گسترده‌ای بعنوان نگهدارنده طبیعی جهت کاهش سمیت قارچ‌کش‌های شیمیایی و آلودگی زیست‌محیطی بکار می‌روند. این مطالعه با هدف بررسی اثر ضدقارچی اسانس گیاه پنج انگشت بر کپک‌های پنی‌سیلیوم دیجیتاتوم و پنی‌سیلیوم ایتالیکوم عامل کپک‌زدگی میوه پرتقال انجام گرفت. اسانس گیاه پنج انگشت با کمک روش تقطیر با آب استخراج گردید و راندمان استخراج اسانس 95/0 درصد وزنی/وزنی بود. محتوای فنول و فلاوونوئید کل اسانس نیز بررسی شد و نتایج نشان داد که اسانس غنی از ترکیبات فنولی (mg GAE/g 74/91) و فلاوونوئیدی (mg QE/g 32/52) می‌باشد. بررسی فعالیت ضد اکسایشی اسانس پنج انگشت نشان داد که این ترکیب زیست فعال بطور مؤثری قادر به مهار رادیکال‌های آزاد DPPH (μg/mL 62/48 IC₅₀ =) و ABTS (μg/mL 50/40 IC₅₀ =) می‌باشد. فعالیت ضدقارچی اسانس گیاه پنج انگشت در برابر کپک‌های پنی‌سیلیوم دیجیتاتوم و پنی‌سیلیوم ایتالیکوم مطابق روش‌های دیسک دیفیوژن آگار، انتشار چاهک در آگار و حداقل غلظت مهارکنندگی/کشندگی بررسی شد و پنی‌سیلیوم دیجیتاتوم نسبت به اسانس حساس‌تر بود و غلظت پایین‌تری از این ترکیب زیست فعال قادر به جلوگیری از رشد و یا از بین بردن این کپک بود. بطور کلی، نتایج این مطالعه نشان داد که اسانس گیاه پنج انگشت غنی از ترکیبات زیست فعال با قابلیت ضد اکسایشی و ضدقارچ قابل‌توجهی می‌باشد و می‌توان این ترکیب را بعنوان نگهدارنده طبیعی جهت افزایش عمر انبارمانی محصولات غذایی بکار برد.

واژه‌های کلیدی: پرتقال، کپک‌زدگی، اسانس، گیاه پنج انگشت، فعالیت ضد اکسایشی، اثر ضدقارچی.

متن کامل [PDF 560 kb]   (586 دریافت)