فرامرزی سارا، آزادمرد دمیرچی صدیف، افخمی سرای ابراهیم، داخته هارونی مهری. روغن دانه خار مریم (marianum Silybum) به عنوان منبع روغنی جدید خوراکی. مجله علوم و صنایع غذایی ایران. 1402; 20 (145) :23-34
URL: http://fsct.modares.ac.ir/article-7-68619-fa.html
1- دانشجوی دکتری، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2- استاد گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران ، sodeifazadmard@yahoo.com
3- گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز، ایران
4- کارشناس ارشد، علوم و مهندسی صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهر قدس، تهران، ایران
چکیده: (1217 مشاهده)
روغنهای گیاهی نقش مهمی در تهیه غذا و همچنین فرمولاسیون مواد غذایی داشته و سهم بسزایی در رژیم غذایی و سلامت ایفا میکنند. شناسایی و کشت دانههای روغنی جدید، گامی مهم در جهت تامین روغن مورد نیاز در کشور است. گیاه خار مریم یا ماریتیغال با نام علمی marianum Silybum یک گیاه علفی یک ساله و یا دو ساله میباشد که از زمانهای قدیم کاربردهای پزشکی، دارویی و صنعتی فراوانی دارد. این گیاه به دلیل ویژگیهای بیولوژیکی، نیاز به کود بسیار کم و بخصوص مقاوم به شرایط خشکی و خاکهای ضعیف است و با شرایط آب و هوایی اغلب مناطق ایران سازگاری دارد. دانه ماریتغال شامل درصد قابل توجهی روغن (20-30%) با ارزش تغذیهای بالا به دلیل وجود اسیدهای چرب ضروری مانند اسیدهای لینولئیک (40-60%)، اولئیک (20-32%) و ترکیبات آنتیاکسیدانی و زیست فعال همچون توکوفرول ها، کاروتنوئیدها و استرولها است. لذا روغن حاصل از دانه ماریتغال با توجه به مصرف طولانی مدت آن در جوامع مختلف و ترکیبات زیست فعال آن میتواند به عنوان روغن خوراکی جدیدی موردنظر قرار بگیرد. در این مقاله مروری، نگاهی اجمالی به گیاه ماریتیغال، درصد روغن و ترکیبات آن در مناطق مختلف پرداخته شده است. با توجه به گزارشهای علمی و مقالات، کشت و توسعه این دانهی روغنی جدید و ارزشمند با ارزش اقتصادی خوب بعنوان منبع روغنی جدید توصیه میشود.
نوع مقاله:
مروری تحلیلی |
موضوع مقاله:
تکنولوژی روغن و فرآورده ها دریافت: 1402/1/30 | پذیرش: 1402/9/4 | انتشار: 1402/12/1