ولیک (Crataegus spp.)  منبع غنی  ازآنتی اکسیدان‌های طبیعی به ویژه فلاونوئیدها  و آنتوسیانین‌ها می‌باشد که این ترکیبات زیست فعال اثرات مختلف و مفید دارویی و سلامتی بخش دارند. در این مطالعه به منظور استخراج عصاره از میوه‌های ولیک به کمک پیش‌تیمارهای فراصوت (برای 30 دقیقه)، مایکروویو (150 ثانیه) و فراصوت- مایکروویو (30 دقیقه فراصوت +150 ثانیه مایکروویو) استفاده گردید و بعد از اعمال این پیش‌تیمارها، عصاره میوه‌ها با اتانول استخراج گردید و یک نمونه نیز بدون پیش تیمار به‌عنوان شاهد انتخاب شد. میزان ترکیبات فنولی کل، توانایی مهار رادیکال‌های آزاد DPPH، قدرت احیاکنندگی آهن، اسیدیته و برخی از ترکیبات مهم موجود (توسط دستگاه گازکروماتوگرافی/طیف سنجی جرمی) نمونه‌ها مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل آماری و بهینه سازی فرایند به روش کاملا تصادفی و توسط نرم‌افزار SAS انجام شد. نتایج نشان داد که استفاده از پیش تیمارهای مختلف منجر به افزایش میزان ترکیبات فنولی کل، توانایی مهار رادیکال‌های آزاد DPPH و میزان قدرت احیاکنندگی آهن در عصاره‌های استخراج شده گردید به‌طوری که نمونه حاصل از پیش تیمار فراصوت- مایکروویو نسبت به نمونه شاهد، 89/9 درصد فنول کل بیشتری داشت.  نتایج تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از اسیدیته نمونه‌ها مشخص گرداند که نوع پیش تیمار بر میزان اسیدیته نمونه‌ها تأثیر معنی دار نداشت (01/0< p). استفاده از پیش تیمار فراصوت- مایکروویو منجر به افزایش بیشتر ترکیبات موجود در عصاره شد و ترکیب بیس (2- اتیل هگزیل) فتالات بیشترین ترکیب قابل شناسایی در عصاره‌ها بود. در پایان می‌توان بیان داشت که پیش‌تیمار فراصوت- مایکروویو بهترین پیش تیمار برای استخراج عصاره از میوه‌های ولیک بود.

واژه‌های کلیدی: مایکروویو، اولتراسوند، قدرت آنتی اکسیدانی، عصاره ولیک

متن کامل [PDF 517 kb]   (1149 دریافت)