1- استادیار، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران. ، miri.mohammadamin@gmail.com
2- استادیار، گروه نانوفناوری مواد غذایی، موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی، مشهد، ایران
3- استادیار، گروه علوم آزمایشگاهی، دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه، تربت حیدریه، ایران.
چکیده: (9956 مشاهده)
چکیده
ریزپوشانی را میتوان به صورت فرآیند پوشاندن یک ماده درون ماده دیگر و در نتیجه تولید ذراتی با قطر چند نانومتر تا چند میلیمتر تعریف نمود. با توجه به حساسیت ترکیبات زیست فعال، روشهای مختلفی برای ریزپوشانی وجود دارد که الکتروریزپوشانی یا انجام عملیات ریزپوشانی با استفاده از فرایندهای الکتروهیدرودینامیک (الکتروپاشش-الکتروریسی) به عنوان روشی ساده و مؤثر جهت حفظ و افزایش زیست دسترسی این دسته از ترکیبات معرفی شده که توانسته است طی سالهای اخیر مورد توجه زیاد محققین صنایع غذایی و دارویی قرار گیرد. در فرایند الکتروریزپوشانی از نیروهای الکترواستاتیکی جهت ایجاد جتهای باردار الکتریکی از محلولهای پلیمری حاوی ترکیبات زیست فعال استفاده میشود که پس از تبخیر حلال، ساختارهای فوق العاده نازک و کوچکی تولید میگردد که در صورت اتمایز شدن قطرات در میدان الکتریکی و تشکیل کپسول (گویچه شکل)، این فرایند الکتروپاشش و در صورت تشکیل نانوالیاف و تشکیل جت پایدار این فرایند الکتروریسی نامیده میشود. نانوالیاف دارای ویژگیهای برجستهای مانند نسبت بالای سطح به حجم، اندازه منافذ کوچک با تخلخل زیاد میباشد. این ویژگیها باعث شده است که از نانوالیاف برای دارو رسانی، فیلتراسیون، مهندسی بافت، ریزپوشانی ترکیبات زیست فعال یا غذا-داروها، تثبیت آنزیم، طراحی سنسورهای هوشمند و بستهبندی مواد غذایی استفاده گردد. لذا در این مقاله سعی شده است به معرفی جامع فرآیند الکتروریسی یا تشکیل نانوالیاف، مبانی فرآیند، روش اجرا و کاربردهای آن در ریزپوشانی مواد غذایی که از اهمیت و جایگاه ویژهای در حوزه صنایع غذایی و دارویی برخوردار میباشد، پرداخته شود.
نوع مقاله:
مروری تحلیلی |
موضوع مقاله:
کنترل کیفیت مواد غذایی دریافت: 1397/8/13 | پذیرش: 1398/2/28 | انتشار: 1398/4/24